วัฒนสถาปัตยกรรม วัดป่าชัยรังสี จ.กำแพงเพชร

“สถาปัตยกรรมในเมืองมรดกโลก” World Heritage Experience 11 -12

รศ.สุรศักดิ์ กังขาว (อาจารย์ดีเด่นแห่งชาติ , ข้าราชการพลเรือนดีเด่น ) www.kangkhao.com และคณะทำงานเครือข่ายชุมชนนักปฏิบัติด้านศิลปวัฒนธรรม (Heritage Academic and Research Center : HARC)

ประชุมความคืบหน้าและนำเสนอรูปแบบ วัฒนสถาปัตยกรรม ในโครงการออกแบบผังแม่บทและ งานตกแต่งพระเจดีย์วัดวัดป่าชัยรังสี จ.กำแพงเพชร รศ.สุรศักดิ์ กังขาว (อาจารย์ดีเด่นแห่งชาติ , ข้าราชการพลเรือนดีเด่น ) www.kangkhao.com และคณะทำงานเครือข่ายชุมชนนักปฏิบัติด้านศิลปวัฒนธรรม (Heritage Academic and Research Center : HARC) www.harc.asia ได้ร่วมประชุมแผนงานความคืบหน้าและนำเสนอรูปแบบผังแม่บทเสนอหารือแลกเปลี่ยนแนวคิดกับ พระครูบาเงิน วัดป่าชัยรังสี เพื่อใช้เป็นแนวทางสร้างผังแม่บทที่บูรณาการร่วมกับวัดและชุมชนโดยรอบ โดยใช้แนวคิดวัฒนสถาปัตยกรรมที่สอดคล้อง กับการใช้ประโยชน์ใช้สอยในพื้นที่ทั้งภายในและภายนอก การอยู่ร่วมกันระหว่างชุมชนโดยรอบ และการสร้างคุณค่าทางประวัติศาสตร์ในพื้นที่เมืองมรดกโลก อุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร เป็นส่วนประกอบที่สำคัญ เกิดเป็นรูปแบบศาสนสถานที่มีเอกลักษณ์เฉพาะชัดเจน เป็นส่วนหนึ่งในโครงการพัฒนาภูมิปัญญาสู่การเสริมสร้างอัตลักษณ์พื้นถิ่นเพื่อการอนุรักษ์และพัฒนานวัตกรรมอิฐในพื้นที่เมืองมรดกโลก ศึกษาข้อมูลค้นหาอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมที่สามารถนำสู่การประยุกต์ใช้พัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ร่วมในพื้นมรดกโลก เพื่อผลักดันให้เกิดศักยภาพและจุดแข็งของโรงอิฐในพื้นถิ่นให้เกิดเป็นเอกลักษณ์และอัตลักษณ์เฉพาะสู่การพัฒนาด้านนวัตกรรม ด้านคุณภาพ และด้านต้นทุน วัฒนสถาปัตยกรรม Culturarchitecture

วัดป่าชัยรังสี เป็นวัดราษฎร์ สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ตั้งอยู่ที่ตำบลลานดอกไม้ อำเภอเมืองกำแพงเพชร จังหวัดกำแพงเพชร บริเวณพื้นที่ป่าริมแม่น้ำปิงฝั่งตะวันออก มีทางเข้าออกหลักถึง 3 ทาง ตามถนนฝั่งทิศใต้และตะวันออกรวม 2 สายและทางถนนภายในชุมชนฝั่งทิศเหนือ 1 สาย ชุมชนพักอาศัยอยู่บริเวณโดยรอบวัดใช้เส้นทางสัญจรผ่านวัดไปสู่ถนนสายหลักที่ใช้อยู่ในชีวิตประจำวัน ปัจจุบันวัดป่าชัยรังสี มีสิ่งก่อสร้างจากศรัทธาของพุทธศาสนิกชนในชุมชนโดยรอบและจากนอกพื้นที่ พัฒนาและสร้างสิ่งก่อสร้างเพิ่มขึ้นตามประโยชน์ใช้สอยและกิจกรรมของพระสงฆ์เป็นหลัก แต่เนื่องจากสภาพพื้นที่ที่มีต้นไม้ขนาดกลางและขนาดใหญ่ปกคลุมทั่วบริเวณเขตธรณีสงฆ์ รวมถึงการจัดการที่ไม่ได้มีวางแผนล่วงหน้า จึงทำให้เกิดอาคารขนาดเล็กกระจายตัวกันอย่างไม่มีความเชื่อมโยงอยู่ทั่วพื้นที่ของวัด ส่งผลให้การสัญจรและการใช้พื้นที่ภายในวัดขาดจุดศูนย์กลาง พระอาจารย์เงิน เจ้าอาวาสมุ่งหวังให้วัดป่าชัยรังสี เป็นสถานที่ที่สงบและเหมาะสมที่อยู่ไม่ห่างไกลจากชุมชน จึงเกิดแนวคิดในการก่อสร้างองค์เจดีย์ เพื่อพุทธศาสนิกชนผู้มาเยือน ส่งผลให้เกิดการสานต่อสู่การริเริ่มโครงการพัฒนาผังแม่บทและศาสนาสถานที่สำคัญ โดยมีความตั้งใจให้ก่อสร้างองค์เจดีย์และอุโบสถหลังใหม่เพื่อให้เกิดความเชื่อมโยงของพื้นที่ทำกิจกรรมทางศาสนา เป็นดั่งสัญลักษณ์ของพื้นที่ และเป็นส่วนหนึ่งในการพัฒนาผังแม่บทในจัดการพื้นที่ใช้สอยให้สอดคล้องกันทั้งด้านการเข้าถึงและการใช้พื้นที่ภายในวัด

https://issuu.com/kangkhao.s/docs/culturarchitect-2021-issu

https://www.facebook.com/watpakang

#harc #surasak #homesproject #kangkhao #heritage #culturachitecture

www.harc.asia

https://www.youtube.com/channel/UCGLOpBgQfAurL-rSgd7GCpA

https://www.kangkhao.com

www.homesproject.asia

Congratulations 2020-2021

SURASAK KANGKHAO : HARC : FOUNDER

www.kangkhao.com

ขอแสดงความยินดีกับ รศ.สุรศักดิ์ กังขาว ผู้ก่อตั้งและริเริ่มกลุ่ม HARC ( HERITAGE ASEAN RESEARCH COMMUNITY ) ที่มีผลงานที่ได้ทำงานร่วมกับชุมชนเพื่อผลักดันให้เกิดการสร้างนวัตกรรมชุมชนอย่างยั่งยืน ที่ได้รับการสนับสนุนและทำงานร่วมกัน ผ่านกิจกรรมโครงการต่างๆความสำคัญของการมีส่วนผ่านการทำงานร่วมกันจนเกิดผลผลิตและผลงานที่มีประสิทธิภาพจนได้รับรางวัล อาจารย์ดีเด่นแห่งชาติ ประจำปี พ.ศ. 2563 สาขาศิลปกรรมศาสตร์ ข้าราชการพลเรือนดีเด่น ประจำปี ๒๕๖๓ สังกัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์วิจัยและนวัตกรรม และ รางวัลรางวัลผลงานวิจัย การวิจัยแห่งชาติ ประจำปีงบประมาณ ๒๕๖๔ สาขาเทคโนโลยีสารสนเทศและนิเทศศาสตร์ และ

ASSOCIATE PROFESSOR SURASAK KANGKHAO,

Lecture , Architectural design , Urban designer , Research and Development in UNESCO World Heritage Sites Art and Culture

รศ สุรศักกังขาว เป็นผู้เชี่ยวชาญในการบูรณษการงานวิจัยและงานออกแบบในพื้นที่มกรดกโลก ทั้งด้าน architecture and culture, urban and rural planning, creative economy, design pedagogy, to vernacular arts and crafts. At present, Surasak is directing a series of multi-disciplinary researches and strategic models for UNESCO World Heritage Site in Sukhothai, Si Satchanalai, and Kamphang Phet.ต่อเนื่องมาเป็นเวลามากกว่า 20 ปี

นอกจากนี้ ได้เป็นผู้ก่อตั้งและริเริ่มโครงการการ mou บันทึกข้อตกลงความร่วมมือทางวิชาการ โครงการเครือข่ายชุมชนนักปฏิบัติด้านศิลปวัฒนธรรมระหว่าง 11 สถาบันการศึกษาภาคีเครือข่าย จังหวัดสุโขทัย จังหวัดกำแพงเพชร และ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) เพือ่การบูรณษการงานวิจัยในพื้นที่มกรดกโลกให้เกิดผลลัพธ์ที่มีประสิทธิภาพสูงสุดจากทุกภาคส่วน โดยมีแนวคิดจากปัญหาในปัจจุบัน เนื้อหาของการศึกษา และงานวิจัยไม่ถูกรับรู้ในวกว้าง ส่วนหนึ่งถูกมองว่าเป็นเรื่องที่ห่างไกลจากการเรียนการสอนในระดับการศึกษาระดับพื้นฐานแต่ รศ สุรศักดิ์ ได้มีแนวคิด และสร้างสรรค์เรื่องวิธีการศึกษา ที่สามารถกระทำการศึกษาในรูปแบบการเรียนการสอนไปพร้อมกับวิธีการศึกษาวิจัยทั้งในศาสตร์ของตัวเองของศาสตร์อื่น โดยการมีแนวคิดการบูรณษการการเรียนการสอนร่วมกับ ภาคีเครือข่ายด้านการศึกษาจากสถาบันอื่นทั้งใรระดับประเทศและนานาชาติ เช่น กลุ่มนักศึกต่างชาติ เช่น IAESTE Thailand / capasia ball state university / royal college of art โดยมีการจัดการเรียนการสอนและกิจกรรมภายใต้โครการ World Heritage Experience ซึ่งเน้นการศึกษาในพื้นที่ เมืองมกรดกโลก ทั้งในประเทศและต่างประเทศ เพื่อให้ผู้เรียนสามรถได้เรียนรู้ประสบการณ์ที่แตงต่างจากการเรียนแบบบริบทเดิมๆ สามารถเสาะแสวงหาความรู้จากแหล่งเรียนรู้ที่หลากหลายในโลกนี้ได้ และสามารถนำ ความรู้ไปประยุกต์ให้ตกผลึกเป็นองค์ความรู้ของ ตนเอง เมื่อนักเรียนสามารถพึ่งตนเองก็จะเจริญ ก้าวหน้าในการแสวงหาความรู้ได้ตลอดชีวิต จนสามารถนำไปประยุคต์ใช้ให้สอดคล้องกับความต้องการและปัญหา ภายใต้การการเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วในโลกปัจจุบัน ให้มีประสิทธิภาพและเป็นไปอย่างยั่งยืน

400 ปีแห่งความหลากหลาย ดันเมืองเก่าสงขลาสู่มรดกโลก

งานสถาปนิก’64 “มองเก่า ให้ใหม่ : Refocus Heritage”

https://www.asaexpo.org/post/songkhla-heritage-city

เบื้องหลังเสน่ห์ย่านเมืองเก่าสงขลาบริเวณถนนนครนอก ถนนนครใน และถนนนางงาม ที่สะดุดตาด้วยสถาปัตยกรรมเก่าแก่สไตล์ลูกผสมชิโน-ยูโรเปี้ยน คือความร่วมมือร่วมใจของลูกหลานในชุมชน หน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน ที่กำลังจับมือกันผลักดันให้เมืองเก่าแห่งนี้ก้าวสู่ความเป็นเมืองมรดกโลก แต่หมุดหมายนี้จะต้องใช้อะไรเป็นต้นทุนบ้าง ภาคีคนรักเมืองสงขลาฯ เคยบอกกับเราว่า “มรดกของเมืองเก่าสงขลานั้น หากจะใช้คำภาษาอังกฤษก็คือ Living Heritage หรือความเป็นเมืองเก่าที่มีชีวิตนั่นเอง”

นั่นเป็นความจริงที่ยากจะปฏิเสธ เพราะหากถามใครที่ไปเยี่ยมเยือนสงขลาในช่วงสิบปีให้หลังนี้ ไม่ว่าจะเดินไปตามตรอกซอยไหนคุณก็มักจะพบอาคารเก่าแก่งดงามที่ได้รับการอนุรักษ์ไว้ในรูปแบบต่างๆ บ้างถูกปรับปรุงเป็นร้านกาแฟ บ้างเป็นร้านอาหาร หรือเป็นร้านขายของสไตล์ใหม่ๆ โดยคนรุ่นสองรุ่นสาม โดยทุกหลังยังคงแฝงกลิ่นอายความดั้งเดิมที่ผสานศิลปะแบบไทย จีน และมลายู ไว้อย่างกลมกลืน "คุณจะเห็นผู้คนที่ขายข้าวปลาอาหารสูตรโบราณ เช่นขนมสัมปันนี ขนมทองเอก ขนมการอจี๋ ขนมลูกโดน ซาลาเปาลูกใหญ่แบบจีน สลับไปกับภูมิทัศน์ใหม่ๆ ของร้านค้าแบบฝรั่ง คาเฟ่ หรืออาร์ตสเปซ ที่ผูกมิตรอยู่ด้วยกันได้แบบไม่เคอะเขิน” คนสงขลารุ่นใหม่ๆ บอกไว้แบบนั้น

อย่างไรก็ดี เมื่อเสน่ห์ของวันวานได้ก้าวเดินมาสู่วันนี้แล้วอย่างสวยงาม คำถามคือในอนาคตจากนี้เมืองเก่าสงขลาควรจะฉายภาพอย่างไรเพื่อก้าวสู่ฐานะมรดกโลก? ดร.จเร สุวรรณชาต รองอธิการบดีมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย หนึ่งในภาคีคนรักเมืองสงขลาฯ มีมุมมองต่อประเด็นนี้ว่า “เมืองเก่าสงขลามีความโชคดี เพราะมีคู่เปรียบเทียบอย่างปีนังและมะละกาที่เป็นเมืองมรดกโลกอยู่ก่อนแล้ว ตัวเทียบเช่นนี้ทำให้อัตลักษณ์ของสงขลายิ่งเด่นชัดขึ้นในเรื่องความหลากหลาย โดยเฉพาะเรื่องของเชื้อชาติที่เรามีทั้งคนไทย คนพุทธ คนจีน คนมุสลิม อยู่ร่วมกันมายาวนาน มันสะท้อนให้เห็นผ่านทั้งวัฒนธรรมการกิน การออกแบบบ้านเรือนสถาปัตยกรรม ฯลฯ ซึ่งต่างจากเมืองอื่นที่ชนชาติต่างๆ เขายังมีเขตแดนระหว่างกันบ้าง เช่นมีย่านคนจีนเรียกว่าไชน่าทาวน์ หรือย่านคนแขกเรียกว่าลิตเติลอินเดีย ...แต่ที่สงขลาไม่ใช่ คุณเดินเล่นบนถนนเส้นเดียวก็จะสัมผัสได้ถึงมรดกของทุกชนชาติ มันแสดงถึงประวัติศาสตร์ที่ว่าเราอยู่อย่างนี้มาแต่ไหนแต่ไร นี่คือเสน่ห์ของเราที่ไม่มีที่ใดเหมือน” ดร.จเร อธิบายถึงมรดกเมืองเก่าที่เขาภูมิใจ

ดร. จเร สุวรรณชาต

คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย.

https://www.asaexpo.org/post/songkhla-heritage-city
https://www.slideshare.net/FURD_RSU/heritage-trust
http://www.bigconnectivity.org/beta/sites/default/files/2017-03/Songkhla%20heritage%20trust%20pdf.pdf